04. Wrzesień 2023 - 10. Wrzesień 2023
|
Poniedziałek 04. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1914 – w Krakowie odbyła się przysięga 2 Pułku Legionów.
1939 – oddziały Wehrmachtu i SS dokonały mordu na kilkuset mieszkańcach Częstochowy („krwawy poniedziałek”). Oddział harcerzy w Katowicach stoczył zacięte walki z Niemcami o wieżę spadochronową.
|
Wtorek 05. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1914 – w Kielcach odbyła się uroczystość złożenia przysięgi przez legionistów 1 Pułku Piechoty. W liście do prezesa NKN Józef Piłsudski pisał: ceremoniał, który się odbył (…) był dla wojska przykry. Wojsko nasze do tego dnia uważało się za odrębne wojsko polskie, sprzymierzone z Austrią, a nie za część austriackiej armii… Stałe porozumiewanie się, grzeczność i uprzejmość Prusaków, widoczne dla otoczenia i żołnierzy, wywołuje wrażenie, że jesteśmy ściślej sprzymierzeńcami z Prusami niż z Austrią. Opinia ta w społeczeństwie się szerzy i wobec jego niechęci do Prus nam szkodzi, a rusofilom pomaga.
1914 – w Kielcach powołana została przez Józefa Piłsudskiego Polska Organizacja Narodowa, która miała być reprezentacją polityczną piłsudczyków, niezależną od Naczelnego Komitetu Narodowego. Ostatecznie w listopadzie 1914 r. jej przedstawiciele na czele z Michałem Sokolnickim weszli w skład NKN.
1981 – w gdańskiej hali Oliwia rozpoczął się I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”, który wystosował Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej, wzywający robotników do tworzenia wolnych ruchów związkowych. Podczas drugiej tury Zjazdu w październiku 1981 r. dokonano wyboru Lecha Wałęsy na przewodniczącego „Solidarności”.
|
Środa 06. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1831 – początek dwudniowej bitwy o Warszawę w Powstaniu Listopadowym. Do narodowej legendy przeszły krwawe boje toczone z Rosjanami dowodzonymi przez feldmarszałka Iwana Paskiewicza na Woli, gdzie opór stawiały oddziały powstańcze dowodzone przez gen. Józefa Sowińskiego i ppor. Juliusza Ordona.
1944 – oddziały powstańcze wycofały się z warszawskiego Powiśla.
|
Czwartek 07. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1928 – w Gdyni otworzono pierwszą polską linię transoceaniczną.
1939 – kapitulacja polskiej załogi na Westerplatte.
1943 – w Warszawie żołnierze Armii Krajowej dokonali zamachu na Franza Bürkla, osławionego zastępcy komendanta więzienia na Pawiaku.
|
Piątek 08. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1831 – wojska rosyjskie feldmarszałka Iwana Paskiewicza zajęły Warszawę.
1939 – rozpoczęła się obrona Warszawy przed atakiem wojsk niemieckich. Wojsko Polskie, wspomagane przez ludność cywilną, powstrzymało atak na barykadach ustawionych przy ul. Opaczewskiej na Ochocie.
1968 – w czasie oficjalnych uroczystości dożynkowych na warszawskim Stadionie Dziesięciolecia, aktu samospalenia dokonał Ryszard Siwiec, żołnierz AK i urzędnik z Przemyśla, protestując w ten sposób wobec faktu użyciu wojsk polskich do pacyfikacji Praskiej Wiosny. Władze komunistyczne starały się całkowicie ukryć to wydarzenie, a z bohatera uczynić osobę psychicznie chorą.
|
Sobota 09. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1939 – początek trwającej do 18 września bitwy nad Bzurą (obszar Łęczyca-Kutno-Łowicz-Sochaczew) - największej i najkrwawszej bitwy w wojnie obronnej 1939 r., w której wzięły udział Armie „Poznań” i „Pomorze” pod dowództwem gen. Tadeusza Kutrzeby. Polskie Radio nadało pierwsze przemówienie Komisarza Cywilnego Obrony Warszawy Prezydenta Stefana Starzyńskiego.
1945 – oddziały antykomunistycznego podziemia pod dowództwem por. Stefana Bembińskiego ps. „Harnaś” rozbiły ubeckie więzienie w Radomiu, uwalniając więźniów politycznych.
|
Niedziela 10. Wrzesień
|
-
Kartka z kalendarza
1919 – oddziały polskie przekroczyły Berezynę i wyparły bolszewików z Borysowa.
1920 – wojska polskie zdobyły Krasnopol i Sejny. W Smolarach nad Bugiem wojska gen. Stanisława Bułaka-Bałachowicza w brawurowym ataku na wojska bolszewickie wzięły do niewoli ponad trzystu jeńców.
1939 – zakończyła się dwudniowa bitwy nad Wizną („Polskie Termopile”), podczas której 720 żołnierzy Wojska Polskiego dowodzonych przez kpt. Korpusu Ochrony Pogranicza Władysława Raginisa odpierało atak 40. tysięcznego XIX Korpusu Pancernego gen. Heinza Guderiana. Bitwa i samobójcza śmierć dowódcy odcinka polskiej obrony stała się kanwą popularnej piosenki szwedzkiej grupy „Sabathon”. W Bydgoszczy Niemcy rozstrzelali półtora tysiąca ludności cywilnej („Krwawa Niedziela”).
1947 – ogłoszenie wyroków w procesie członków II Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
|