Kartka z kalendarza

1861 – w Warszawie odbyła się demonstracja patriotyczna, krwawo stłumiona przez policję rosyjską i oddziały Kozaków. W wyniku starć zginęło pięciu Polaków, których pogrzeb na warszawskich Powązkach stał się okazją do demonstracji niepodległościowej.  

Kartka z kalendarza

1768 – w nocy z 28 na 29 lutego w Barze na Podolu zawiązana została konfederacja na ratunek Ojczyzny, wiary i wolności, praw i swobód narodowych do upadku nachylonych (Konfederacja Barska). Celem konfederatów było przywrócenie Rzeczypospolitej pełnej suwerenności, ograniczanej przez rosnące, zwłaszcza na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wpływy Rosji. Walki konfederatów trwały aż do 18 sierpnia 1772 r., kiedy to padł ostatni bastion obrony - klasztor na Jasnej Górze, dowodzony przez Kazimierza Pułaskiego. Legenda Konfederacji, jako pierwszego polskiego powstania skierowanego przeciwko Rosji, utrwalona została m.in. w utworach romantyków, m.in. Juliusza Słowackiego (dramat Ksiądz Marek), a rogatywka noszona przez konfederatów weszła na stałe do tradycji umundurowania wojsk polskich.

1944 – rzeź ponad tysiąca mieszkańców (głównie Polaków) Huty Pieniackiej w województwie tarnopolskim dokonana przez oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA).

Kartka z kalendarza

1920 – Ignacy Jan Paderewski przekazał prywatne fundusze (ponad 500 tyś. marek polskich) na rzecz weteranów Armii Polskiej we Francji.

1951 – w więzieniu komunistycznym na Mokotowie został zamordowany płk Łukasz Ciepliński (ur. 26 listopada 1913 r.), podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, żołnierz Polskiego Państwa Podziemnego, jeden z czołowych organizatorów podziemia antykomunistycznego, ostatni prezes IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Z inicjatywy Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego, rocznica jego śmierci obchodzona jest od 2011 r. jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Kartka z kalendarza

1913 – w Stawczynie-Basiówce koło Lwowa odbyły się wspólne manewry Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich.

1948 – ogłoszenie wyroków procesie wytoczonym przez władze komunistyczne przywódcom Narodowych Sił Zbrojnych.

Kartka z kalendarza

1831 – wojska powstańcze pod wodzą gen. Józefa Dwernickiego rozbiły wojska rosyjskie w bitwie pod Kurowem.

1907 – w Wiedniu odbył się I Zjazd PPS-Frakcji Rewolucyjnej kierowanej przez Józefa Piłsudskiego.

1915 – I Brygada Legionów Polskich została skierowana na front nad rzekę Nidę, gdzie, utrzymując odcinek od Chojn koło Imielnicy do Pawłowic, przez ponad dwa miesiące prowadziła walki pozycyjne. 

1919 – w Warszawie utworzono Kurię Biskupią Wojsk Polskich, zalążek Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego.

1922 – Marszałek Józef Piłsudski przewodniczył grze wojennej w Twierdzy Brzeskiej, w której wzięli udział czołowi dowódcy Wojska Polskiego (m.in. gen. Edward Śmigły-Rydz i gen. Stanisław Haller).

Kartka z kalendarza

1789 – wprowadzenie w życie przepisów Konstytucji Stanów Zjednoczonych, pierwszej ustawy zasadniczej na świecie, do której doświadczeń odwołali się twórcy ustawy rządowej z 3 maja 1791 r. (Konstytucja 3 Maja), będącej pierwszą europejską konstytucją.

1863 – wojska powstańcze pod wodzą gen. Mariana Langiewicza stoczyły bitwę z Rosjanami pod Pieskową Skałą.

1939 – rozpoczęły się prace Sztabu Głównego Wojska Polskiego nad planem operacyjnym „Zachód” na wypadek wybuchu wojny z Niemcami. 

Kartka z kalendarza

1916 – w krakowskim Pałacu Sztuki na Pl. Szczepańskim zorganizowano Wystawę Sztuki Legionowej, na której zaprezentowano dzieła wybitnych malarzy i rzeźbiarzy (m.in. Wojciecha Kossaka, Jacka Malczewskiego, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Mehoffera, Juliana Fałata) poświęcone Legionom Polskim.

1918 – oddziały Polskiego Korpusu Posiłkowego, które przebiły się przez linię frontu pod Rarańczą, połączyły się z II Korpusem Polskim na Ukrainie.

1940 – władze Związku Sowieckiego na czele z Józefem Stalinem wydały dekret, na mocy którego, z pogwałceniem umów międzynarodowych, rozpoczęły się masowe zbrodnie ludobójstwa na polskich jeńcach wojennych (oficerach Wojska Polskiego, policjantach, funkcjonariuszach Straży Granicznej, Korpusu Ochrony Pogranicza i Służby Więziennej) internowanych po 17 września 1939 r. Na mocy dekretu rozstrzelano wiosną 1940 r. ponad 22 tysiące jeńców.