W przededniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zorganizował wraz z Fundacją Willa „Jasny Dom” uroczystość upamiętniającą ofiary komunistycznego terroru, które w przeszłości były osadzone w dawnej siedzibie Informacji Wojskowej przy ul. Świerszcza 2 w Warszawie.

Upamiętnienie rozpoczęło się od odegrania Hymnu RP. Następnie głos zabrał szef UdSKiOR Lech Parell. W swoim wystąpieniu minister Parell przypomniał historię włochowskiej kamienicy, gdzie po wojnie swoją siedzibę miała Informacja Wojskowa, a osadzeni w niej więźniowie byli torturowani i przetrzymywani w nieludzkich warunkach. Podkreślił, że obecnie Willa „Jasny Dom” jest niemym, ale niezwykle ważnym świadkiem historii, szczególnie z punktu widzenia młodego pokolenia:

 

– Dzisiaj to miejsce, dzięki prężnej działalności Fundacji, stało się ośrodkiem edukacyjnym dla młodzieży, stałym punktem na martyrologicznej mapie stolicy. W dawnych kazamatach odbywają się żywe lekcje historii, prelekcje, spotkania z historykami i pokazy filmów. Willa „Jasny Dom” udostępniana jest zwiedzającym również podczas nocy muzeów. Nieprzypadkowo na tej Willi znajduje się znak "Polski Walczącej" - symbol Polskiego Państwa Podziemnego, który przypominał okupantom, że Rzeczypospolita trwa. Ten znak stał się symbolem etosu zbudowanego na przekonaniu, że Ojczyzna jest wspólnym dobrem Polaków wartym wielkich, największych poświęceń.

 

Okolicznościowe przemówienie wygłosiła również prezes Fundacji Willa „Jasny Dom” Marlena Piekarska – Olszówka – inicjatorka powstania Fundacji oraz współwłaścicielka kamienicy, kultywująca od lat pamięć o tym miejscu:

 

Dzięki przypadkowemu odkryciu, 11 listopada 2000 r. udało nam się poznać prawdę o rodzinnym domu. Wkrótce mieliśmy niezwykły honor poznać dwoje byłych więźniów tego miejsca Alinę Górską Kosińską ps. „Kala” i Ludwika Molika. Oboje już jako wolni ludzie powrócili do miejsca swej kaźni, podzielili się z nami swoimi wspomnieniami, które nakreśliły przerażający obraz tortur, głodu i zimna oraz niepewności każdej kolejnej minuty ich życia. Początkowe przerażenie ustąpiło poczuciu odpowiedzialności za przywrócenie temu miejscu i jego ofiarom należnego im miejsca na kartach polskiej historii.

 

Wśród obecnych podczas tegorocznej uroczystości byli m. in. Weterani Walk o Niepodległość RP, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, przedstawiciele władz samorządowych, harcerze, poczty sztandarowe, młodzież szkolna a także mieszkańcy Warszawy.

 

Po modlitwie wielowyznaniowej zgromadzone delegacje złożyły wieńce pod tablicą przypominająca o tragicznych wydarzeniach sprzed 79 lat, które rozegrały się w murach warszawskiej Willi.
 
Zwieńczeniem tegorocznego upamiętnienia było złożenie przez ministra Parella wiązanki kwiatów pod pomnikiem poświęconym ofiarom terroru UB i NKWD zlokalizowanym w Parku Kombatantów – nieopodal Willi „Jasny Dom”.
 
Dzięki uprzejmości członków Fundacji uczestnicy obchodów mogli zwiedzić piwnice, które od lutego do października 1945 roku były miejscem kaźni polskich patriotów.
 

nr 2 (398) 2024 luty

2024 luty