Tradycyjnie w południe w Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych przed Panteonem na powązkowskiej „Łączce”, szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk oddał hołd żołnierzom podziemia antykomunistycznego honorując m.in. prof. Krzysztofa Szwagrzyka, dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN Medalem „Pro Bono Poloniae”.

W miejscu szczególnym, o którym prezes Fundacji „Łączka” Tadeusz Płużański mówi, że jest drugą, po więzieniu na Rakowieckiej warszawską stacją Golgoty Żołnierzy Niezłomnych, zgromadziły się rodziny żołnierzy niepodległościowego podziemia, kombatanci, działacze opozycji antykomunistycznej, przedstawiciele władz państwowych, duchowieństwa, stowarzyszeń patriotycznych, szeroko reprezentowane środowisko grup rekonstrukcyjnych i młodzież szkolna.

– Gromadzimy się dzisiaj aby oddać hołd tym, bez których nie bylibyśmy wolni. Żołnierze Niezłomni, Żołnierze Wyklęci walcząc o to, co najświętsze i najpiękniejsze dla każdego narodu i państwa, przenieśli swą walką Niepodległą Polskę, której wolność przerwano agresją niemiecką i sowiecką w 1939 r., w przyszłość. Bez Ich walki i determinacji nie przetrwalibyśmy jako naród. Wielokrotnie na przestrzeni trzech stuleci było tak, że Polski nie było na mapach świata w sensie politycznym i państwowym. Polska była okupowana i ciemiężona ale dzięki zaangażowaniu setek tysięcy patriotów przetrwała, bo przetrwał duch narodu czyli to, co w życiu narodów i państw jest najcenniejsze. Duch wolności i umiłowanie niepodległości – mówił Jan Józef Kasprzyk.

– Dziś w tym szczególnym miejscu, w miejscu, gdzie pamięć o Niezłomnych miała być zapomniana, bo tu byli wrzucani do bezimiennych dołów śmierci mieli być na zawsze wymazani z narodowej pamięci. Szczęśliwie po latach wydobywani stąd, identyfikowani i chowani w sposób chrześcijański, taki na jaki zasługują, z najwyższymi honorami, stali się ziarnem. Ogromna w tym zasługa Pana profesora Krzysztofa Szwagrzyka. Za to jeszcze raz Panie profesorze chciałem Panu bardzo serdecznie podziękować. Dzięki Panu, dzięki Pańskiemu zespołowi, dzięki zaangażowaniu Fundacji „Łączka” z obecnym tu Tadeuszem Płużańskim, dzięki tak wielu wolontariuszom, pamięć o Niezłomnych trwała i przetrwała mimo iż deptanie pamięci o Wyklętych nie skończyło się wraz z upadkiem PRL. Ono trwało i w latach 90.  i niestety często trwa nadal. Jednak dzięki takim postawom, dzięki takiemu zaangażowaniu osób, które przywołałem, pamięć przetrwała. Pamięć nie dała się zabić. Tak, jak nie dała się zabić pamięć o zbrodni katyńskiej. Dzięki temu stoimy dzisiaj w zadumie dziękując za bohaterów, za żołnierzy Niezłomnych, ale też mając świadomość, że walka o pamięć trwa nadal. To będzie walka dla Niezłomnych zwycięska, bo my zrobimy wszystko aby pamięć o nich przetrwała, aby była fundamentem nowoczesnej, współczesnej Rzeczypospolitej i jej Sił Zbrojnych. Mamy wszyscy świadomość, że ta walka o pamięć trwa. Niech będzie to walka zwycięska bo Niezłomni to fundament wolnej Polski. Pamięć o nich to element naszej tożsamości. Chwała Bohaterom!  – powiedział szef UdSKiOR przypominając o tym jak wiele osób było zaangażowanych i nadal jest w przetrwanie pamięci o Żołnierzach Niezłomnych.

Minister uhonorował wiceprezesa Instytutu Pamięci Narodowej i zarazem dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji profesora Krzysztofa Szwagrzyka Medalem „Pro Bono Poloniae” za wyjątkowe zasługi w zachowaniu pamięci o bohaterach najdłuższego i ostatniego polskiego powstania. Profesor został także uhonorowany Krzyżem Pamięci Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych 1944-1963, który wręczył mu profesor Wiesław Wysocki.

Szef UdSKiOR odznaczył także Medalami "Pro Bono Poloniae" Przemysława Bugaja, Mariusza Doromonieca, Witolda Mieszkowskiego i ks. Tomasza Trzaskę, kapelana Muzeum Żołnierzy Wyklętych, zaś Medalem „Pro Patria” Monikę Stryczek. Po odczytaniu listu od marszałek Sejmu Elżbiety Witek oraz przemówieniach marszałka seniora Antoniego Macierewicza, prezesa IPN Karola Nawrockiego, wiceprezesa IPN prof. Krzysztofa Szwagrzyka, dyrektora Muzeum Wyklętych Filipa Musiała oraz prezesa Fundacji „Łączka” Tadeusza Płużańskiego, minister Jan Józef Kasprzyk odczytał wiersz profesora Tadeusza Płużańskiego, ojca prezesa Fundacji „Łączka”, sądzonego i skazanego w procesie rotmistrza Witolda Pileckiego. Po modlitwie uczestnicy uroczystości złożyli pod Panteonem – Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych kwiaty a pod brzozowymi krzyżami zapalili znicze. Uroczystości organizowane przez Fundację „Łączka”, IPN oraz Związek Strzelecki „Strzelec” odbywały się pod honorowym patronatem szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

--

Kwatera „Ł” na warszawskich Powązkach Wojskowych była miejscem potajemnego zakopywania co najmniej 276 polskich bohaterów pomordowanych katyńskim strzałem w tył głowy przez funkcjonariuszy komunistycznych organów represji w latach 1945 – 1956. Wśród ofiar czerwonego terroru znajdowali się m. in. oficerowie i żołnierze Armii Krajowej, organizacji „Wolność i Niezawisłość”, Narodowych Sił Zbrojnych, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, „Cichociemni”, Powstańcy Warszawscy, kawalerowie Virtuti Militari i skazani pod fałszywymi zarzutami oficerowie „ludowego” Wojska Polskiego.