Z udziałem przedstawicieli władz i instytucji państwowych oraz duchownych, 26 kwietnia br. w Warszawie zostały odsłonięte tablice upamiętniające oficerów Wojskowego Instytutu Geograficznego II Rzeczypospolitej, którzy zostali zamordowani przez Sowietów w Katyniu i innych miejscach kaźni albo polegli w czasie II wojny światowej.

- Gromadzimy się, aby oddać hołd i cześć ofiarom zbrodni katyńskiej, kilkudziesięciu oficerom – pracownikom Wojskowego Instytutu Geograficznego zamordowanym bestialsko wiosną 1940 roku przez sowiecką Rosję w Katyniu i Charkowie. Osobom szczególnie zasłużonym w okresie II Rzeczpospolitej, zasłużonym dla polskiej armii, dla Wojska Polskiego, dla przygotowań wojennych do roku 1939 – mówił podczas uroczystości "Wierni Ojczyźnie" Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Przypominając wielkość ofiar zbrodni katyńskiej, minister Kasprzyk zwrócił uwagę nie tylko na skalę represji sowieckich, ale także na profil osób represjonowanych:

- Kiedy patrzymy na twarze oficerów WIG pomordowanych przez Sowietów, kiedy czytamy ich nazwiska i biogramy to widzimy wyraźnie, czym w swej istocie była zbrodnia katyńska. W zamiarze miała ona pozbawić Rzeczpospolitą elity, bo naród pozbawiony elity parszywieje i skazany jest na zagładę. Poczynając od jesieni 1939 roku, aż po późną wiosnę roku 1940 zarówno okupant niemiecki, jak i okupant sowiecki pierwsze uderzenie wymierzył więc w elitę. Niemcy czynili to w ramach akcji masowych mordów nazwanych akcją AB, a Sowieci w ramach ludobójczych mordów, których symbolem stał się Katyń, Charków i Miednoje. Polska miała zostać pozbawiona elity i nigdy nie podnieść się z grobu – taki był diabelski zamysł, taki był plan Niemców i Sowietów. Ten plan się jednak nie powiódł między innymi dlatego, że przetrwała pamięć o tych, którzy wiosną 1940 roku zostali zamordowani. Wraz z tą pamięcią przetrwał też duch narodu. Niech pamięć o zamordowanych oficerach zawsze będzie żywa w sercach i umysłach Polaków! – apelował do zgromadzonych na uroczystości minister Kasprzyk.

Oprócz szefa UdSKiOR podczas wtorkowego wydarzenia okolicznościowe przemówienia wygłosili jeszcze m.in. wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska oraz dyrektor generalny w Ministerstwie Edukacji i Nauki Sławomir Adamiec. Następnie odbyła się ceremonia wręczenia medali: „Pro Bono Poloniae” oraz „Pro Patria”, podczas której odznaczeniami tymi wyróżnieni zostali: płk Leszek Paszkowski, płk Jan Gliński, ppłk Jarosław Dąbrowski i ppłk Przemysław Woźniecki. Po zakończeniu ceremonii, minister Kasprzyk uroczyście odsłonił tablice pamięci, na których umieszczono nazwiska blisko osiemdziesięciu geografów WIG poległych w czasie II wojny światowej. Tablice te znajdują się na fasadzie historycznego budynku WIG w Alejach Jerozolimskich 97.

Uroczystość "Wierni Ojczyźnie" zakończyło odczytanie Apelu Pamięci, oddanie salw honorowych oraz złożenie kwiatów pod nowo odsłoniętymi tablicami pamiątkowymi.

--

Wojskowy Instytut Geograficzny działał w latach 1919-1949. Przy Instytucie funkcjonowała m.in. Oficerska Szkoła topografów. WIG wypełniał funkcję państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej w zakresie wytyczania granic Rzeczypospolitej. W 1939 roku służbę w nim pełniło około 170 oficerów i blisko 560 urzędników. Po wybuchu wojny Instytut został ewakuowany do Lwowa. Po napaści Związku Radzieckiego na Polskę znacząca liczba oficerów trafiła do sowieckiej niewoli. Ponad siedemdziesięciu z nich stało się ofiarami Zbrodni katyńskiej.