Z inicjatywy UdSKiOR oraz Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata w Warszawie zorganizowane zostały uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Przypadające 24 marca święto w symboliczny sposób upamiętnia tragiczne losy rodziny Ulmów, a także innych Polaków, którzy mimo bezwzględnego terroru nieśli pomoc Żydom prześladowanym w czasie wojny i okupacji.

Tegoroczne obchody rozpoczęła uroczysta Msza św. w Katedrze Polowej Wojska Polskiego sprawowana przez notariusza Kurii Polowej ks. płk. SG Zbigniewa Kępę. W intencji wszystkich Rodaków zaangażowanych w pomoc żydowskim współobywatelom modlili się polscy „Sprawiedliwi”, a także przedstawiciele władz państwowych z szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Janem Józefem Kasprzykiem oraz ministrem edukacji i nauki Przemysławem Czarnkiem.

– Państwo najpiękniej odczytali Ewangelię św. Jana: nie ma większej miłości nad tę, jeśli ktoś życie swoje potrafi oddać za swoich przyjaciół. Tak jak Józef Ulma, który w swoim Ewangeliarzu podkreślił czerwonym, kopiowym ołówkiem przypowieść o miłosiernym Samarytaninie, tak i Wy tu obecni i Wasze rodziny potrafiliście na szali zważyć, co jest cenniejsze: własne życie czy życie innych – zwrócił się minister Kasprzyk do obecnych w kościele przedstawicieli rodzin ratujących Żydów – Za ten wielki przykład umiłowania drugiego człowieka, heroizmu, odwagi, męstwa i czynem wyrażanego chrześcijaństwa wszystkie pokolenia będą Wam zawsze wdzięczne – mówił.

Minister podziękował za świadectwo dawane przez polskich „Sprawiedliwych” podkreślając, że dzięki niemu „wybrzmiewa dziś to, co było prawdą historyczną”:

– Nie bez powodu władze narodowo-socjalistycznej, niemieckiej III Rzeszy właśnie na terenach okupowanych w Polsce wprowadziły karę śmierci za jakąkolwiek pomoc okazywaną Żydom. Dlaczego tylko tu? Bo tylko tu, i Niemcy o tym dobrze wiedzieli, Żydzi mogli liczyć na pomoc oraz wsparcie. Tylko tu byli tak święci ludzie jak Wy – zauważył.

– Jeszcze raz Państwu dziękujemy za to, co czyniliście przed osiemdziesięcioma laty na rzecz Waszych współobywateli, współrodaków. Staliście się przykładem dla wielu pokoleń, które są obecnie i które przyjdą po Was. Chwała polskim „Sprawiedliwym wśród Narodów Świata”! – podsumował.

Dalsze uroczystości przeniosły się do Kaplicy Matki Bożej Ostrobramskiej, gdzie w październiku 2017 roku odsłonięta została tablica upamiętniająca Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945. Po wspólnej modlitwie odbyła się tam ceremonia złożenia kwiatów, która uwieńczyła tegoroczne obchody.

--
Z inicjatywy prezydenta RP Andrzeja Dudy 24 marca ustanowiony został Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Wspomniana data jest symboliczna. Tego dnia w 1944 roku dokonano egzekucji na rodzinie Ulmów. Niemiecka żandarmeria zamordowała wówczas Józefa Ulmę, jego ciężarną żonę Wiktorię i sześcioro ich małoletnich dzieci oraz ośmioro ukrywanych przez nich Żydów: Gołdę Grünfeld, Leę Didner z córeczką oraz Saula Goldmana i jego czterech synów. W 1995 roku Józefowi i Wiktorii nadano pośmiertnie tytuł Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. W 2010 roku prezydent Lech Kaczyński odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. 17 marca 2016 roku otwarte zostało w Markowej (woj. podkarpackie) pierwsze w Polsce Muzeum Polaków Ratujących Żydów, które przyjęło imię rodziny Ulmów. Ustawa uchwalona przez parlament zdecydowaną większością głosów, a następnie 20 marca 2018 roku podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę stanowi symboliczne uhonorowanie heroicznych czynów rodaków, którzy aktywnie przeciwstawili się zbrodniczym planom III Rzeszy Niemieckiej, spiesząc na ratunek ofiarom Zagłady.