Ona złota medalistka Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie w 1928 roku w rzucie dyskiem. On kierownik Ministerstwa Skarbu II RP, dyplomata, oficer Wojska Polskiego. Połączyła ich miłość do siebie oraz do Ojczyzny. Halina Konopacka i Ignacy Matuszewski zostali upamiętnieni tablicą, która zawisła na jednej z kamienic na warszawskiej Ochocie.

 

Uroczystość odbyła się 14 sierpnia br. przy budynku przy ul. Filtrowej 69, gdzie w latach 30-tych wspólnie mieszkali. Wśród zebranych gości obecni byli m.in. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej Jan Baster, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski , Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Ociepa, Dyrektor Wojskowego Biura Historycznego Sławomir Cenckiewicz.

 

- Ignacy Matuszewski wyznawał zasadę romantyzmu celów, ale pozytywizmu środków. Oddajemy hołd człowiekowi, który chciał, żeby Rzeczypospolita była wielka. Wierzył głęboko w słowa, jakie w wizji poetyckiej włożył w usta Marszałka Józefa Piłsudskiego jego przyjaciel Kazimierz Wierzyński „Skazuję was na wielkość. Bez niej zewsząd zguba” – powiedział Minister Jan Józef Kasprzyk.

 

W liście, który do uczestników uroczystości skierował Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek podkreślił, że akcja wywiezienia polskiego złota na Zachód Europy umożliwiłą funkcjonowanie polskich władz na emigracji:

 

- Trudno przecenić zasługi oddane Polsce przez pułkownika Ignacego Matuszewskiego w jego misji ewakuacji polskiego złota do Europy Zachodniej. Dodajmy – misji, od której powodzenia w dużym stopniu zależało podtrzymanie istnienia polskich władz poza podbitym przez najeźdźców krajem. Można powiedzieć, że jego misja przyczyniła się do kontynuowania przez Polskę wojny po wrześniowej katastrofie.

 

Poświęcenia tablicy pamiątkowej dokonał Biskup Polowy Wojska Polskiego gen. bryg. Józef Guzdek.

 

Ignacy Matuszewski (1891–1946) to jeden z najwybitniejszych, a zarazem najbardziej niedocenianych polityków polskich XX wieku. Pułkownik Wojska Polskiego, dyplomata, minister, utalentowany publicysta i polemista, współpracownik Józefa Piłsudskiego, który po śmierci Marszałka znalazł się w opozycji do obozu rządowego. Studiował m.in. filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, architekturę w Mediolanie i prawo w Dorpacie (obecnie Tartu w Estonii). Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do armii rosyjskiej. Pod koniec 1917 roku rozpoczął służbę I Korpusie Polskim gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego; później został też członkiem Komendy Naczelnej Polskiej Organizacji Wojskowej w Kijowie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pracował m.in. w II Oddziale Naczelnego Dowództwa, którego w 1920 roku został szefem. W latach 1924–26 był attaché wojskowym w Rzymie, a później m.in. ministrem skarbu. We wrześniu 1939 roku kierował ewakuacją polskiego złota. We Francji nie został jednak przyjęty do formującego się Wojska Polskiego. W 1941 roku przybył do Nowego Jorku. Należał do inicjatorów powołania Komitetu Amerykanów Polskiego Pochodzenia i Instytutu Józefa Piłsudskiego, którego w latach 1944–46 był wiceprezesem. Zmarł w 1946 roku w Nowym Jorku. Szczątki Ignacego Matuszewskiego zostały sprowadzone do Polski, 10 grudnia 2016 r. spoczęły w kwaterze żołnierzy wojny 1920 roku na warszawskich Powązkach Wojskowych.

 

Halina Konopacka urodziła się 26 lutego 1900 r. w Rawie Mazowieckiej. 92 lata temu na igrzyskach w Amsterdamie zdobyła dla Polski pierwszy złoty medal olimpijski, a we wrześniu 1939 roku, wraz z mężem Ignacym Matuszewskim, dowódcą i inicjatorem akcji, ratowała przed Niemcami tony złota ze skarbca BP – mówiono o niej „podwójnie złota”. „Jedyne moje atuty to dobre poczucie, gaz i szalona chęć zwycięstwa – chęć zwycięstwa tak wielka, że prawie pewność […]. Moja mała biało-czerwona chorągiewka z boiska musi wyrosnąć w wielki sztandar i zawisnąć na najwyższym maszcie”. Pierwsza polska dama lekkoatletyki, dyskobolka, narciarka, oszczepniczka, płotkarka, koszykarka, tenisistka, automobilistka,. Dorastała w mieszczańskim domu, w którym dbano o odpowiednie wychowanie i wykształcenie dzieci. Ze sportem zetknęła się jako studentka filologii na Uniwersytecie Warszawskim. Od początku kariery sportowej była członkinią stołecznego AZS. Halina Konopacka zmarła 28 stycznia 1989 w Daytona Beach w USA. W 1990 roku jej prochy spoczęły na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Została odznaczona: Orderem Orła Białego (pośmiertnie, 2018), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1989), Złotym Krzyżem Zasługi (1929), Srebrną Odznaką Orderu Zasługi PRL (1978, w 50. rocznicę olimpijskiego zwycięstwa).

 

Źródło: INP

 

nr 11 (407) listopad 2024

listopad