Michał Syska, Zastępca Szefa UdsKiOR, wziął udział w uroczystościach upamiętniających polskie oddziały partyzanckie, które toczyły boje z siłami niemieckimi na terenie okupowanego kraju w trakcie II wojny światowej.
9 września br. w Dąbrowie Górniczej oddano hołd partyzantom Armii Krajowej w ramach obchodów 81. rocznicy ostatniej walki oddziału AK dowodzonego przez Jana Henryka Miltona, ps. "Ordon".
Oddział st. sierż. Miltona był największym zgrupowaniem partyzanckim działającym na terenie miasta. 7 września 1943 r. obóz oddziału został otoczony przez SS, policję państwową i żandarmerię. Wywiązała się walka, w wyniku której wszyscy znajdujący się w obozie partyzanci zginęli, wraz z nimi zginął ich dowódca. W sumie poległo w tej walce dwudziestu dwóch AK-owców. Dodatkowo Niemcy za współpracę z ruchem oporu spalili dwa pobliskie gospodarstwa i zamordowali ich mieszkańców. Ciała zabitych partyzantów zwieziono na skrzyżowanie ul. Strzemieszyckiej i Rudnej, gdzie mieszkańców zmuszono do identyfikacji zwłok.
Dziś w tym miejscu znajduje się krzyż upamiętniający tamte tragiczne wydarzenia. I właśnie tam odbyła się, jak co roku, uroczystość zorganizowana przez Muzeum Miejskie „Sztygarka”. Wstęp historyczny wygłosił dyrektor muzeum Arkadiusz Rybak. Obok ministra Michała Syski wiązanki kwiatów złożyli m.in. wiceprezydent miasta Marek Węgrzynowicz, poseł na Sejm Mateusz Bochenek, przedstawiciele okolicznych szkół oraz mieszkańcy dzielnicy Strzemieszyce Wielkie.
– Pamięć o bohaterskim oddziale Armii Krajowej „Ordona” trwa nie tylko dzięki działaniom władz samorządowych z Muzeum Miejskim „Sztygarka” na czele, ale również dzięki mieszkańcom, którzy z pokolenia na pokolenie przekazują wiedzę o Janie Henryku Miltonie i jego podkomendnych. Naszym wspólnym zadaniem jest, by ta pamięć trwała wiecznie – stwierdził w swym wystąpieniu Michał Syska.
Dzień wcześniej, 8 września br. min. Michał Syska wziął udział w obchodach z okazji 80. rocznicy bitwy pod Ewiną stoczonej w dniu 12 września 1944 roku przez 3 Brygadę Armii Ludowej im. Józefa Bema z jednostkami armii niemieckiej, żandarmerii i częścią Korpusu Kawalerii Kałmuckiej.
Uczestnikami ceremonii byli również m.in.: reprezentujący wicemarszałka Sejmu RP Włodzimierza Czarzastego - poseł na Sejm RP Tomasz Trela, Wiceminister Klimatu i Środowiska - Anita Sowińska, Wiceminister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Sebastian Gajewski, Wicemarszałek Województwa Łódzkiego Artur Ostrowski, prezydent Radomska Jarosław Ferenc i władze powiatu radomszczańskiego. Licznie przybyli również włodarze gmin z terenu powiatu radomszczańskiego, przedstawiciele stowarzyszeń, kombatanci, a także okoliczni mieszkańcy.
Obchody rozpoczęły się polową mszą świętą.
Z-ca Szefa ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w swoim wystąpieniu nawiązał do wybuchu II wojny światowej.
– Napaść hitlerowskich Niemiec na Polskę 01. września 1939 roku rozpoczęło konflikt, który przyniósł milionom ludzi cierpienie i śmierć oraz olbrzymie zniszczenia. Polacy stawili we wrześniu 1939 roku bohaterski opór, ale w tym oporze pozostali osamotnieni. Jednakże wrześniowa klęska nie złamała ducha, ducha walki o niepodległą i wolną ojczyznę.
Michał Syska podkreślił znaczenie oddziałów partyzanckich.
– W okupowanej Polsce powstawały konspiracyjne organizacje związane z różnymi orientacjami politycznymi. Powstawały wreszcie oddziały partyzanckie, które swoimi dokonaniami nękały wroga, niszczyły okupacyjną infrastrukturę, zadawały straty osobowe wojskom i silom okupacyjnym, ale te oddziały partyzanckie dodawały także otuchy ludności cywilnej, dawały nadzieje, że wolna Polska powróci. Dziś spotykamy się pod Ewiną aby oddać hołd partyzantom, którzy stoczyli zwycięską bitwę, partyzantom Armii Ludowej, Batalionów Chłopskich, oddziałów wojskowych Polskiej Partii Socjalistycznej. Oddajemy dziś także symbolicznie hołd wszystkim partyzantom, którzy walczyli podczas II wojny światowej.
W dalszej części przemówienia Z-ca Szefa UdSKiOR zwrócił się do uczestników uroczystości:
– Po tych 80-latach coraz mniej jest wśród nas osób, które były świadkami lub uczestnikami tamtych wydarzeń. Dlatego to na nas , na naszych pokoleniach i na przyszłych pokoleniach spoczywa wielka odpowiedzialność, odpowiedzialność pamięci. Tego abyśmy przez kolejne pokolenia pamiętali o bohaterskich czynach partyzantów spod Ewiny i wszystkich innych pozostałych polskich bohaterów II wojny światowej. To nasze wielkie zobowiązanie.
Następnie delegacje władz państwowych i samorządowych, organizacji kombatanckich i instytucji złożyły kwiaty pod pomnikiem.
Ceremonii towarzyszył Przegląd Piosenki Żołnierskiej i Partyzanckiej a swój kunszt artystyczny zaprezentowali m. in. Ania Wilewska – uczestniczka programu „Mali Giganci”, Kinga Kipigroch finalistka programu TVP2 „The Voice Kids, Julian Łojek, Przedborska Orkiestra Dęta.
Duże zainteresowanie wśród gości wzbudzały strzelnica wojskowa oraz pojazdy i eksponaty militarne prezentowane przez grupy rekonstrukcji historycznych. Uczestnicy uroczystości mieli również okazję posmakować tradycyjnej wojskowej grochówki.